سرآغاز
پایگاههای میراثفرهنگی با شکل کنونی و پیشینهای که قریب به دو دهه از آن میگذرد، همواره محل مناسبی برای انجام پژوهشهای کاربردی بوده است. رسالت ما در دفتر پایگاههای میراث فرهنگی، رشد، توسعه و ایجاد امکان، برای اصلاح و تأثیرگذاری در دیدگاههای کارشناسان، مدیران و مسئولانی است که به طریقی، در ادارۀ امور محوطهها و آثار واجد ارزش تاریخی و فرهنگی دخیلاند. پایگاههای میراث فرهنگی میتوانند به تربیت نیروهای انسانی علاقمند بپردازند، آگاهیرسانی و اطلاعرسانی کنند، نگاهها و دیدگاهها را اصلاح نمایند، مسئولان و کارشناسان را به عمق تأثیر تصمیماتشان آگاه سازند و نمونۀ بسیار مناسبی را از نظر شیوۀ برخورد و نوع مداخلات در سطح ملی و بینالمللی ارائه کنند.
تجربۀ دهههای پیشین نشان میدهد که در هر نقطهای از کشور که پایگاهها فعال بوده، بسیاری از امورات علمی، پژوهشی و اجرایی به صورت توأمان و با کیفیت مناسب، قابل پایش بوده و در هر برههای که به دلایل مختلف، از حضور پایگاهها غفلت شده، نتایج درخوری در پی نداشته است.
نتایج بسیار مناسب حضور پایگاهها را میتوان در روند رو به رشد ثبت آثار در فهرست میراث جهانی دانست. اغلب این آثار، توسط پایگاهها هدایت و نظارت میشوند، مورد پایش قرار میگیرند و بسترهای لازم برای ثبت جهانی آنها، ایجاد میشود. تدابیر دفتر امور پایگاهها نیز هماکنون بر ایجاد کیفیت در پایگاههای پیشین و تأسیس و استقرار پایگاههای جدیدی است که به هر دلیل، تشکیل آنها برای حفظ آثار ضروری است.
پایگاه میراث فرهنگی نیاسر نیز در زمرۀ پایگاههایی به شمار میرود که در میانۀ دهۀ 1380 شمسی شروع به فعالیت کرد و اقدامات مناسبی را در جهت آگاهیرسانی و اطلاعرسانی به مردم شهر نیاسر و حتی در سطح کشور به انجام رساند. مجموعۀ حاضر که در بستر اقدامات و فعالیتهای علمی، پژوهشی و اجرایی پایگاه میراث فرهنگی نیاسر در دهۀ پیشین شکل گرفته است، میتواند به منظور انتشار دستاوردهای پیشگفتۀ پژوهشگران و آگاهیرسانی به کارشناسان و مسئولان محلی و بومی بهرهبرداری شود. کتاب پیش رو ما را با پیشینه و لایههای تاریخی موجود در نیاسر آشنا میکند و میتواند فتح بابی باشد برای انجام پژوهشهای آتی در این زمینه.
دفتر امور پایگاههای میراث فرهنگی، ضمن تشکر از آقای حسین راعی در تألیف کتاب نیاسرنامه، و قدردانی از ناشر گرامی در انتشار آن، این تشریک مساعی را از هر حیث ارج مینهد و امید دارد که این مسیر، همچون گذشته با رونقی افزونتر ادامه یابد.
مهندس فرهاد عزیزی زلانی
مدیر کل دفتر امور پایگاههای میراث فرهنگی